Uzmanlar, sigaranın dünyaya ve insanlığa verdiği zararın her geçen gün arttığı konusunda uyardı. Akciğerlerde yarattığı hasarla bilinen KOAH hastalığı insan sağlığını tehdit ediyor. Sigara içmemek KOAH’ı önlemez. Sigaraya maruz kaldığında bile kendini gösterebilen KOAH’ın tedavisi nedir? Öldürür mü?
KOAH’IN İLK NEDENİ SİGARA!
Uzmanlar, KOAH’ın genetik yatkınlıklar, sosyoekonomik düzeyler ve sigara dumanına maruz kalma gibi birçok faktörden kaynaklandığı konusunda uyardı. Elde edilen verilere göre sigaranın zararlı etkilerinden dolayı yılda sadece 300 bin kişi hayatını kaybediyor. KOAH sigaranın en zararlı etkilerinden biridir. Peki nedir bu KOAH hastalığı?
KOAH HASTALIĞI
Kronik obstrüktif akciğer hastalığının kısaltması olarak bilinen KOAH, nefes almada zorlukla seyreden bir akciğer hastalığıdır. Tekrarlayabildiği ve daha da kötüleşebildiği için “kronik”, hava yollarının daralması nedeniyle ise “tıkayıcı” olarak adlandırılan KOAH, tedavi edilmediği takdirde ölümcül hale geliyor.
Belirtileri aniden ortaya çıkmayan bu hastalığın en önemli nedeni tütün ve tütün ürünleridir. Zararlı gazlar ve partiküller nedeniyle hava yolları daralır ve kalınlaşır. Oksijenli havanın akciğerlere kolayca girip çıkmasını engelleyen bu durum aynı zamanda bronşlarda da daralmaya neden olur.
ÜLKEMİZDE 3. EN SIK ÖLÜM NEDENİ!
Ülkemizde yaklaşık 5 milyon KOAH hastasının olduğu iddia edilirken, en sık ölüm nedenleri arasında 3. sırada yer aldığı biliniyor. Neredeyse hiçbir tedavisinin bulunmadığı bilinen KOAH, 40 yaş üzerindeki her 5 yetişkinden birinde görülebiliyor.
KOAH HASTALIĞININ BELİRTİLERİ VE EVRELERİ
Hafif Faz
Bu aşamada hastalığın teşhis edilmesi çoğu zaman zordur. Belirtilerin daha hafif olduğu bu aşamada hızlı yürüme, ağır iş veya merdiven çıkma sırasında nefes darlığı ortaya çıkabilir.
Orta Aşama
Hafif evrede görüldüğü gibi, kondisyon gerektiren bir aktivite sırasında orta evrede de nefes darlığı ortaya çıkabilir. Bazı hastalarda günlük aktiviteler sırasında dahi nefes darlığı yaşanabilmektedir. Orta evredeki bir hastada akciğer enfeksiyonu veya soğuk algınlığı varsa iyileşmesi diğer bireylere göre daha uzun sürer. Balgam ve öksürüğün şiddeti arttı.
Ağır Faz
Günlük aktivitelerde nefes darlığının yanı sıra halsizlik de hissedilir. Hafif ve orta dereceli evrelerin aksine nefes darlığı geceleri de devam eder ve uyku düzenini bozar.
Çok Şiddetli Aşama
Günlük aktivitelerin yanı sıra kişi hareket etmediğinde veya dinlenmediğinde bile nefes darlığının ortaya çıktığı bu aşamada hastalar işe gidemez hale gelir ve evde normal yaşamlarını sürdürmekte zorlanırlar.
KOAH TEDAVİSİ
KOAH tedavisinde erken tanı çok kritik bir rol oynamaktadır. KOAH’ın erken aşamada tedavi edilmesi, hastalığın neden olduğu diğer bozuklukların önlenmesini sağlar. Ancak KOAH’ın kesin bir tedavisi yoktur. Bu nedenle belirlenen tedavi formüllerinin hastalığın ilerlemesini önlemeyi ve hastanın yaşam kalitesini iyileştirmeyi amaçladığı unutulmamalıdır.
KOAH hastalarının tanı konulduktan sonra sigara içmeye devam etmesi tedaviye engel teşkil etmektedir. Aynı zamanda dumanlı ve tozlu ortamlardan uzak durmak ve düzenli egzersiz yapmak belirtileri büyük ölçüde azaltacaktır.
Bunun dışında KOAH tedavisinde nefes kesiciler, balgam söktürücüler ve öksürük kesici ilaçlar da reçete edilmektedir. Hastanın daha rahat nefes alabilmesi için bazı ilaçların inhalasyon yoluyla alınması gerekebilir. KOAH tedavisinde alınan ilaçların etkisini göstermesi için doğru tekniklerin uygulanması gerekmektedir.
Kan oksijen düzeyinde belirgin düşüşlerin görüldüğü çok ağır KOAH hastalarında oksijen tedavisi gerekmektedir. Solunum rehabilitasyonu, fizik tedavi, grip ve zatürre aşıları, solunum destek cihazları ve cerrahi müdahale KOAH tedavisinde kullanılan diğer yöntemler arasındadır.
